Zobowiązanie a należność – jaka jest różnica?

Podmioty gospodarcze w trakcie prowadzenia działalności zarówno nabywają pewne dobra i usługi potrzebne do wytworzenia własnych produktów i usług jak i same sprzedają swoje finalne produkty/usługi. W obu przypadkach dokumentem potwierdzającym transakcję jest faktura. W przypadku faktur z odroczonym terminem płatności a także w zależności od tego czy przedsiębiorstwo w danej transakcji jest kupującym czy sprzedającym, powstają zobowiązania i należności. Co je różni?

Czym jest zobowiązanie?

Zobowiązanie, w kontekście finansowym, jest rodzajem długu lub obciążenia finansowego, które powstaje w wyniku przeprowadzonych transakcji gospodarczych. Jest to zobowiązanie prawne podmiotu (najczęściej przedsiębiorstwa lub osoby fizycznej), które wynika z umowy lub innych przepisów prawa, nakładających na niego obowiązek zapłaty określonej sumy pieniędzy. W księgach rachunkowych zobowiązanie rejestrowane jest jako pasywa, wskazując na przyszłe wydatki, które firma będzie musiała ponieść.

Zobowiązanie może przybierać różne formy, od pożyczek bankowych, przez zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług, aż po zobowiązania podatkowe. Wszystkie te formy mają wspólny mianownik – konieczność spłaty w przyszłości, która może być również obciążona odsetkami w przypadku opóźnień w płatnościach. Spłata zobowiązania ma kluczowe znaczenie dla utrzymania dobrej płynności finansowej oraz reputacji kredytowej przedsiębiorstwa.

Czym jest należność?

Należność jest pojęciem księgowym oznaczającym prawo podmiotu (zwykle przedsiębiorstwa) do otrzymania określonej sumy pieniędzy od innego podmiotu. Należności powstają, gdy firma sprzedaje swoje towary lub świadczy usługi na rzecz innych firm lub konsumentów na warunkach kredytu kupieckiego, czyli z odroczonym terminem płatności. W księgach rachunkowych należności rejestrowane są jako aktywa, ponieważ reprezentują wartość pieniężną, którą przedsiębiorstwo ma otrzymać.

Należności są kluczowym elementem cyklu operacyjnego firmy, gdyż ich szybkie ściągnięcie ma bezpośredni wpływ na płynność finansową przedsiębiorstwa. Zarządzanie należnościami obejmuje monitorowanie terminów płatności, zarządzanie ryzykiem niewypłacalności dłużników oraz działania egzekucyjne w przypadku opóźnień w spłatach. W sytuacji problemów z ściąganiem należności, firmy mogą sięgnąć po instrumenty takie jak faktoring, co pozwala na szybsze odzyskanie środków finansowych.

Należności a faktoring

W kontekście finansowym przedsiębiorstwa, należności stanowią ważny element bilansu, odzwierciedlający oczekiwane wpływy gotówkowe z tytułu sprzedaży towarów czy usług. Jednakże, gdy sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności, może to prowadzić do problemów z płynnością finansową. W takiej sytuacji przedsiębiorstwo, chociaż formalnie posiada należności, nie dysponuje jeszcze realnymi środkami finansowymi.

Rozwiązaniem tej sytuacji jest skorzystanie z usługi faktoringu. Faktoring polega na sprzedaży (cesji) należności faktoringowej firmie faktoringowej (często bankowi), która w zamian udziela przedsiębiorstwu szybkiego dostępu do gotówki. Operacja ta jest rodzajem pożyczki, gdzie zabezpieczeniem jest przyszły dochód z należności. Przedsiębiorstwo uzyskuje dostęp do środków przed terminem płatności faktury, co poprawia jego płynność finansową i umożliwia bardziej efektywne zarządzanie kapitałem obrotowym.

W ramach usługi faktoringu, przedsiębiorstwo może również skorzystać z dodatkowych usług, takich jak zarządzanie należnościami, ich monitorowanie oraz działania windykacyjne. W niektórych formach faktoringu, faktor przejmuje także ryzyko niewypłacalności dłużnika (faktoring pełny), co daje dodatkowe zabezpieczenie dla sprzedającego.

Faktoring może być szczególnie korzystny dla małych i średnich przedsiębiorstw, które często borykają się z problemami płynności finansowej z powodu długich terminów płatności stosowanych przez większe firmy. Umożliwia on szybki zwrot środków zainwestowanych w produkcję i sprzedaż, co przekłada się na lepszą zdolność do dalszego inwestowania i rozwoju działalności.

Zalety faktoringu

Zaletami faktoringu są między innymi:

– poprawa płynności finansowej, dzięki szybkiemu uzyskaniu środków wynikających z faktury,

– większa dostępność tego produktu finansowego w odróżnieniu od kredytu, zwłaszcza dla firm o gorszej sytuacji finansowej,

– brak obowiązku wykazywania faktoringu pełnego (bez regresu) w bilansie a tym samym poprawa wskaźników finansowych

– ograniczenie ryzyka braku odzyskania wierzytelności, które w przypadku faktoringu pełnego (bez regresu) bierze na siebie faktor.

Razem z faktoringiem bardzo często faktorzy oferują również szeroki wachlarz usług dodatkowych, takich jak: 

– monitoring należności, 

– windykacja, 

– ubezpieczenie należności, 

– weryfikacja wiarygodności i wypłacalności Kontrahentów jeszcze przed transakcją pomiędzy Faktorantem i Kontrahentem

– zarządzenie wierzytelnościami (w tym administrowanie i dokonywanie rozliczeń związanych z wierzytelnościami, raportowanie o stanie wierzytelności przy wykorzystaniu dedykowanego systemu).

I wiele innych..

Jeśli są Państwo zainteresowani usługą faktoringu a także usługami dodatkowymi związanymi z faktoringiem to serdecznie zapraszamy do kontaktu z Pekao Faktoring.